Zonnepanelen plat dak

Als je zonnepanelen op een plat dak wil plaatsen, zijn er veel aspecten waar je moet over nadenken. Hoe ga je bijvoorbeeld de zonnepanelen plaatsen (hellingshoek, oriëntatie, liggend/staand)? Hoeveel zonnepanelen kan je plaatsen? Welk constructiemateriaal en welke ballast is nodig? In dit artikel geven we 10 tips om je te helpen bij het plaatsen van zonnepanelen op een plat dak en bespreken we ook de kosten.

Ga snel naar:
10 valkuilen + tips voor zonnepanelen plat dak
Kosten zonnepanelen op plat dak
Veelgestelde vragen zonnepanelen plat dak
Vergelijk offertes van zonnepaneel installateurs

10 valkuilen + tips voor zonnepanelen op een plat dak

Er zijn heel wat mogelijke valkuilen bij het plaatsen van zonnepanelen op een plat dak. We zetten de mogelijke valkuilen op een rij en geven tips om deze te vermijden en een correcte plaatsing te verzekeren:

1. Kies de ideale hellingshoek voor zonnepanelen op een plat dak

Een eerste mogelijke valkuil is om niet de meest optimale hellingshoek te kiezen voor je zonnepanelen. Op een plat dak kan je deze namelijk zelf bepalen. De meeste ideale hellingshoek voor zonnepanelen op een plat dak is 35 graden. Bij deze hellingsgraad zullen je zonnepanelen het meeste zonlicht opvangen en dus het hoogste rendement halen.

Let wel op, bij een dergelijke hellingshoek ontstaat er meer schaduw voor de volgende rij zonnepanelen dan bij een kleinere hellingshoek. Je kan in dat geval minder rijen zonnepanelen kwijt op jouw dak. Hoe lager dus de hellingsgraad, hoe kleiner de afstand moet zijn tussen verschillende rijen. In het algemeen geldt dat een hellingshoek tussen 10° en 45° je voldoende rendement zal opleveren.

In de tabel hieronder geven we een overzicht van het rendementsverlies bij verschillende hellingshoeken:

2. Hou voldoende afstand tussen de rijen zonnepanelen

Over het algemeen worden zonnepanelen op een plat dak in rijen achter elkaar geplaatst. Als je daarbij niet voldoende afstand voorziet tussen de rijen, loop je het risico dat schaduw van de voorste rij op de achterliggende zonnepanelen valt. De minimale nodige afstand tussen de rijen is afhankelijk van de hoogte van de zonnepanelen en de breedtegraad. De hoogte wordt op zijn beurt bepaald door de afmeting van een zonnepaneel, de hellingshoek en of het paneel verticaal of horizontaal geplaatst wordt.

Er is dus geen vaste regel voor de afstand die nodig is tussen rijen zonnepanelen op een plat dak. Gemiddeld bedraagt die afstand echter 50 cm a 1,5 meter.

3. Plaats zonnepanelen op een plat dak in de juiste richting

Meestal kan je de zonnepanelen op een plat dak heel mooi op het zuiden richten. Maar het is belangrijk om je zonnepanelen niet zomaar naar het zuiden te zetten, maar te achterhalen wat voor jouw situatie de beste richting is. Er kunnen namelijk redenen zijn om de zonnepanelen anders te oriënteren. Bij een oost-west opstelling kan je bijvoorbeeld meer zonnepanelen kwijt en kunnen de rijen zonnepanelen netjes langs de dakrand lopen. In de tabel zie je een overzicht van het rendement van zonnepanelen in een andere richting:

TIP: de meest optimale hellingshoek en richting van je zonnepanelen verschilt per situatie en per woning. Schakel daarom een installateur in die jouw persoonlijke situatie bekijkt en je op basis daarvan adviseert. Vind een geschikte installateur in de buurt.

4. Bepaal of je zonnepanelen best liggend of staand plaatst

Qua rendement zijn er geen verschillen om de zonnepanelen liggend (landscape) of staand (portrait) te plaatsen. De keuze is daarom vooral afhankelijk van:

• De kosten voor het montagemateriaal: de benodigde draagstructuur is bij liggende zonnepanelen vaak iets goedkoper.
• De beschikbare ruimte op het dak: bij een portrait ligging is er meer tussenruimte nodig.
• De afmetingen van het dak: bij een optimale benutting van het dak kan soms portrait en soms landscape de beste keuze zijn.
• De zichtbaarheid op het dak: landscape geplaatste zonnepanelen zijn namelijk minder zichtbaar.
• De benodigde ballast: voor portrait geplaatste zonnepanelen is meer ballast nodig.

5. Hou rekening met de grootte van je dak

Verder kiezen mensen ook niet altijd de beste zonnepaneel ligging voor het beschikbare oppervlak. Om een maximaal aantal zonnepanelen op het dak te plaatsen, wordt soms namelijk gekozen voor een oost-west ligging. Daarbij worden de zonnepanelen in een flauwe hoek van 10 graden gelegd. Op die manier is er geen schaduwval doordat zonnepanelen in rijen staan.

Voordelen oost-west ligging in hoek van 10°:

• Meer opbrengst per vierkante meter dak
• Minder ballast nodig omdat er minder opwaartse krachten (wind) zijn
• Op een dak kunnen meer zonnepanelen geplaatst worden

Nadelen oost-west ligging in hoek van 10°:

• 10% minder opbrengst t.o.v. zonnepanelen die op het zuiden zijn gericht (en ideale hellingshoek van 35 graden)
• Op de zonnepanelen blijft eerder vuil liggen, er zijn vaker schoonmaakbeurten nodig
• Langere terugverdientijd

6. Hou voldoende afstand tot de dakrand

Bij het plaatsen van de zonnepanelen op een plat dak moet je rekening houden met een bepaalde afstand tot de dakrand. Direct bij de dakrand zijn namelijk de sterkste wervelwinden die bijvoorbeeld tijdens een storm behoorlijke krachten met zich meebrengen. Om beschadigingen of verplaatsingen van je panelen te vermijden, moet dus een veiligheidsmarge aangehouden worden. Dat is de zogenaamde No-Go zone.

In de regel moet je een afstand tot de dakrand aanhouden dat gelijk is aan de hoogte van de geplaatste zonnepanelen. Meestal ligt die no-go zone tussen 50 en 100 cm. Ga je toch dichter naar de dakrand toe, dan is er meer ballast nodig. Daarnaast kan je gebonden zijn aan de lokale regels rondom het plaatsen van zonnepanelen op het platte dak. Bereken de No-go zone voor jouw plat dak.

7. Gebruik het juiste montagemateriaal voor zonnepanelen op een plat dak

Er zijn vele soorten systemen om zonnepanelen op een plat dak te plaatsen. Over het algemeen kan je kiezen uit 2 soorten opstellingen:

• Open opstelling met een frame: een open opstelling is vaak goedkoper. Daartegenover staat wel dat er meer ballast nodig is door de opwaartse druk, wat ook weer meer gewicht is voor je dak.
• Gesloten opstelling (bv. met plastic bakken): met dit type opstelling verlaagt de windbelasting op je zonnepanelen. Daardoor gaan je zonnepanelen langer mee en heb je minder ballast nodig.

Niet zeker wat de beste opstelling is? Een zonnepaneel expert bekijkt met jou de mogelijkheden en adviseert je rekening houdende met jouw wensen en budget. Kom in contact met installateurs in de buurt.

8. Zorg voor een goede kabeldoorvoer vanaf een plat dak

Bij je zonnepaneelinstallatie horen ook de nodige kabels, die op een correcte manier van je dak naar je omvormer moeten. Er zijn 3 manieren om de nodige kabels vanaf jouw platte dak naar binnen te leiden:

• Buitenom via de zijkant van de muur: bij deze methode gebruik je best een elektriciteitsbuis. Het nadeel hierbij is dat de elektriciteitsbuis zichtbaar is over de dakrand. Daar tegenover staat wel dat deze doorvoer het makkelijkst te realiseren is. Je boort eenvoudigweg een gat door de zijmuur van binnenuit naar buiten en van boven naar beneden (om lekkage te voorkomen).
• Via een kabeldoorvoer: er zijn verschillende doorvoeren in de handel. Deze hebben vaak PP bochten en zorgen er op die manier voor dat je kabels waterdicht blijven.
• Via een ongebruikt pijpje: mits beschikbaar.

9. Vermijd schaduwobjecten in de buurt van je zonnepanelen

Zodra er zich extra schaduwobjecten zoals schoorsteenpijpjes op jouw plat dak bevinden, kunnen deze een schaduw achterlaten op de zonnepanelen, wat een negatief effect heeft op de opbrengst. Zorg ervoor dat schaduwobjecten zoveel mogelijk onder de zonnepanelen terecht komen, of anders op ruimte afstand van de rij met zonnepanelen.

Als schaduw over jouw zonnepanelen niet te voorkomen is, dan is het aanbevolen om power-optimizers te gaan gebruiken. Hierbij wordt een extra regelkastje onder de zonnepaneel geplaatst dat ervoor zorgt dat je minimaal last hebt van de schaduw, doordat de energie-opbrengst van elk individueel zonnepaneel maximaal wordt gebruikt.

10. Plaats voldoende ballast voor zonnepanelen op een plat dak

Bij zonnepanelen op een plat dak is voldoende ballast erg belangrijk. Heb je niet voldoende ballast? Dan kunnen je zonnepanelen verschuiven of wegwaaien. Op een plat dak zijn zonnepanelen gevoeliger voor slechte weersomstandigheden en is dus extra ballast nodig. De benodigde ballast van zonnepanelen op een plat dak is afhankelijk van een aantal factoren zoals:

• De constructie van het bevestigingsmateriaal
• De hoogte van het dak
• De windzone waarin het pand zich begeeft
• De hellingshoek van je zonnepanelen
• Het beschikbare dakoppervlak

Gemiddeld is ongeveer 20 à 30 kilo ballast per vierkante meter een goede richtlijn, maar het is dus niet zomaar te zeggen hoeveel ballast in jouw situatie nodig is. Laat je informeren door de installateur die het constructiemateriaal aanbiedt. Zij hebben vaak tabellen beschikbaar waarbij per windzone en hoogte is aangegeven welke ballast noodzakelijk is.

Hou rekening met de maximale dakbelasting!

Bij het bepalen van de nodige hoeveelheid ballast, moet je wel zelf rekening houden met de maximale dakbelasting. Een zonnepaneleninstallatie bestaande uit zonnepanelen en de constructie heeft vaak een gewicht van circa 10 tot 20 kg/m². Als er vervolgens nog ballast bijkomt, dan geeft dit een toegevoegd gewicht van 20 tot 50 kg/m² (of meer). Voor stalen en houten daken is daardoor soms een aanpassing van de constructie nodig. Voor betonnen daken over het algemeen niet. Het eigengewicht van een betonnen dak is 500 kg/m2 (20 cm dik) en kan een extraatje gemakkelijk hebben.

Advies nodig? Een zonnepaneel installateur bepaalt voor jou hoeveel ballast noodzakelijk is en of je dakconstructie hiervoor geschikt is. Ontvang advies op maat van jouw situatie.

Kosten zonnepanelen plat dak

De kosten voor zonnepanelen op een plat dak liggen gemiddeld tussen € 4.000 en 12.000 (excl. btw en incl. plaatsing). Er zijn echter tal van factoren die een invloed kunnen hebben op de exacte prijs van je zonnepanelen. Denk maar aan het type zonnepanelen, de gekozen materialen, het aantal panelen, de omvormer, de draagstructuur, eventuele aanpassingen in de zekeringskast… Bovendien mag je bij zonnepanelen op een plat dak rekenen op een duurdere structuur dan bij een hellend dak. In de tabel hieronder geven we enkele richtprijzen:

LET OP: de prijzen in de tabel zijn slechts richtprijzen. Zoals hierboven vermeld, zijn er tal van factoren die een rol spelen. Daarom vergelijk je best prijsvoorstellen van verschillende installateurs. Zo krijg je een goed beeld van de gangbare prijzen en kan je een doordachte keuze maken. Vergelijk prijzen en offertes op maat.

Veelgestelde vragen zonnepanelen plat dak

Hieronder beantwoorden we nog enkele veelgestelde vragen over de plaatsing, het rendement, de voor- en nadelen… van zonnepanelen op platte daken.

• 
  
  Kan je op elk plat dak zonnepanelen plaatsen?
  In principe kan je op elk plat dak zonnepanelen plaatsen. De enige voorwaarde hiervoor is dat de draagstructuur en dakbedekking stevig genoeg zijn en het gewicht van de zonnepaneel installatie kunnen dragen. Verder mag er ook geen asbest in je dak zitten en mogen er niet teveel andere objecten op het dak staan, om schaduwval te vermijden.
• 
  
  Wat is het rendement van zonnepanelen op een plat dak?

  Het rendement van je zonnepanelen hangt sterk af van hoe je deze plaatst op je plat dak. Zo is vooral de hellingshoek een belangrijke factor. In het algemeen ligt het rendement van zonnepanelen tussen 15% en 22%. Dat betekent dus dat een paneel 15 à 22% van het zonlicht kan omzetten in elektriciteit. Hoe kleiner de hellingshoek, hoe lager dat rendement zal zijn.

  Verder hebben ook de temperatuur, de locatie van je gebouw, de oriëntatie van je zonnepanelen, de schaduwval en het soort zonnepaneel een invloed op het rendement van een zonnepaneel. Lees hier meer over het rendement van zonnepanelen en hoe je dit kan berekenen voor jouw situatie.

• 
  
  Hoeveel zonnepanelen kunnen er op een plat dak?
  Hoeveel zonnepanelen op je plat dak kunnen, hangt sterk af van de oppervlakte van je dak, de grootte van je zonnepaneel, andere objecten op je dak, de gekozen hellingshoek… In de regel kan je ervan uitgaan dat je ongeveer 6 à 8 zonnepanelen per 10 m² kan plaatsen. Je kan het mogelijke aantal zonnepanelen het best laten berekenen door een zonnepaneel-installateur. Deze kan ook een legplan voor zonnepanelen op je plat dak maken. Laat het aantal zonnepanelen berekenen door een zonnepaneel specialist.
• 
  
  Hoe verloopt de montage van zonnepanelen op een plat dak?

  De bevestiging van zonnepanelen op een plat dak verloopt meestal volgens de volgende stappen:

  1. De draagstructuur plaatsen: als eerste monteert een installateur de draagstructuur op je dak. Dat is bij platte daken vaak een frame uit aluminium of pvc dat een bepaalde hellingsgraad heeft en verstevigd wordt met ballast of verankerd wordt.
  2. De zonnepanelen op de draagstructuur bevestigen: vervolgens monteert een installateur de zonnepanelen op het frame. Dat kan meestal met een vrij eenvoudig systeem, maar de zonnepanelen zijn wel erg zwaar wat het een arbeidsintensieve klus maakt.
  3. De omvormer plaatsen: na de plaatsing van de zonnepanelen, moet de omvormer geïnstalleerd worden. Die plaats je best op een koele en droge plek, zo dicht mogelijk bij de elektriciteitsmeter.
  4. De bekabeling leggen: nadien moeten ook nog de kabels gelegd worden. Enerzijds moet je een DC-kabel van je zonnepanelen naar je omvormer hebben. Deze loopt doorgaans binnendoor of langs een regenpijp via de gevel. Anderzijds heb je ook een AC-kabel nodig van de omvormer naar je meterkast.
  5. Je zonnepanelen aanmelden & laten keuren: tot slot moet je je zonnepaneelinstallatie laten keuren door een erkende keurder, die je een verslag bezorgt. Na die keuring moet je je zonnepanelen ook nog aanmelden bij de netbeheerder.
• 
  
  Wat zijn de voordelen en nadelen van zonnepanelen op een plat dak?

  Zonnepanelen plaatsen op je plat dak heeft heel wat voordelen, maar ook enkele nadelen. We zetten ze hieronder kort op een rij:

  • Optimale hellingshoek & oriëntatie: bij de plaatsing van zonnepanelen op een plat dak kan je zelf kiezen in welke richting je deze plaatst en bij welke hellingshoek. Daardoor kan je ook de meest optimale plaatsing kiezen en geniet je van een hoog rendement.
  • Meer beschikbaar dakoppervlak: platte daken hebben i.v.m. hellende daken vaak meer beschikbare ruimte voor zonnepanelen. Je kan op een plat dak namelijk het volledige dakoppervlak benutten.
  • Minder zichtbaar: zonnepanelen op een plat dak zijn minder zichtbaar dan op een hellend dak. Daardoor ziet het geheel er esthetischer uit.
  • Makkelijk te onderhouden: op een plat dak kan je zonnepanelen makkelijker bereiken en dus ook makkelijker onderhouden. Een regelmatig onderhoud is dan weer goed voor een optimaal rendement.
  • Kortere terugverdientijd: omdat je zonnepanelen optimaal geplaatst kunnen worden en je geniet van een hoog rendement, kan je je installatie doorgaans ook sneller terugverdienen.
  • Meer ruimte nodig: op een plat dak heb je iets meer ruimte nodig voor dezelfde hoeveelheid zonnepanelen dan op een hellend dak. Je moet namelijk voldoende afstand houden tussen de rijen zonnepanelen omdat er anders schaduwval kan ontstaan.
  • Duurdere installatie: zonnepanelen op een plat dak vereisen een uitgebreidere draagstructuur. Daardoor is de installatie op en plat dak gemiddeld duurder dan op een hellend dak.
• 
  
  Wat als ik geen zonnepanelen op mijn plat dak kan plaatsen?

  Het kan gebeuren dat je geen zonnepanelen op je plat dak kan plaatsen doordat er bijvoorbeeld al andere objecten op je dak staan, door te veel schaduwval, door een dakconstructie die niet stevig genoeg is… In dat geval heb je nog enkele andere opties om zonnepanelen te kunnen installeren:

  • Op de grond: als je bijvoorbeeld in je tuin voldoende ruimte hebt, kan je daar ook zonnepanelen plaatsen. Ook dan kan je zelf de optimale oriëntatie en hellingsgraad kiezen. Het nadeel is wel dat er meer kans is op schaduwval op je zonnepanelen.
  • Op een ander dak: verder kan je ook nog zonnepanelen plaatsen op het dak van bijvoorbeeld je tuinhuis, garage, carport… Je moet dan wel zien dat het dak hiervoor stevig genoeg is en dat het bijgebouw niet te ver gelegen is van je woning.
• 
  
  Kan ik zelf zonnepanelen plaatsen op een plat dak?

  Zonnepanelen plaatsen is geen eenvoudige klus. Je moet de zonnepanelen namelijk stevig bevestigen, ze moeten op een correcte afstand van elkaar en van de dakrand geplaatst worden, je moet ze correct aansluiten, je moet een goed legplan hebben om voldoende zonnepanelen te kunnen plaatsen… Er komt dus heel wat bij kijken en ervaring en expertise is hiervoor vereist. Beschik je niet over die kennis en ervaring? Dan is het aangewezen om een zonnepaneel installateur in te schakelen. Zo geniet je van:

  • Advies op maat: hoeveel zonnepanelen heb je nodig en hoeveel kan je er plaatsen? Welk piekvermogen is het best? Welk type omvormer past het best bij jouw situatie? Een installateur kan antwoord bieden op al je vragen en geeft je persoonlijk advies op basis van jouw situatie en wensen.
  • Correcte & vlotte plaatsing: een installateur kan je zonnepanelen correct en vlot plaatsen. Zo ben je zeker van een optimale werking en kan je snel gebruikt maken van je groene stroom.
  • Grondige inspectie: een installateur inspecteert op voorhand eerst je dak. Zo krijgt deze een beeld van de staat van je dak, het risico op schaduw… Bovendien kan deze ook berekenen wat het mogelijke rendement is, wat de terugverdientijd is, hoeveel je zonnepanelen kunnen opbrengen…
  • Periodiek onderhoud: na de plaatsing kan je bij je installateur ook terecht voor een periodiek onderhoud van je zonnepanelen installatie. Daarbij reinigt deze je zonnepanelen, inspecteert de omvormer en bekabeling, doet een veiligheidscontrole…
  • Financiële voordelen: als je je zonnepaneel installatie laat plaatsen door een erkende installateur, kan je de kosten drukken met subsidies en financiële voordelen.

  Op zoek naar een geschikte installateur? Via onderstaand offerteformulier kan je vrijblijvend offertes en prijsvoorstellen van meerdere installateurs in jouw buurt vergelijken: